Độ loa ô tô là nhu cầu rất phổ biến hiện nay. Một hệ thống loa chất lượng sẽ thể hiện đúng sức sống của mỗi bài hát, giúp những chiếc xe trở nên thư giãn, thú vị hơn. Tuy nhiên, để độ loa ô tô ưng ý, phù hợp với chi phí cá nhân thì không phải dễ. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về độ loa ô tô là gì? Làm thế nào để có một hệ thống âm thanh trên ô tô ưng ý?
Giới thiệu về loa ô tô
Loa ô tô là thiết bị tái tạo âm thanh trong hệ thống âm thanh xe hơi. Đầu phát đọc file nhạc, chuyển tín hiệu qua ampli. Ampli xử lý, khuếch đại tín hiệu và truyền đến các loa trên xe. Loa biến đổi điện năng từ ampli thành cơ năng, tạo ra dao động của màng loa, cấu thành sóng âm và tạo ra âm thanh đến tai người nghe.
Loa ô tô được đặc trưng bởi 4 thông số gồm:
- Độ nhạy: phản ánh độ lớn của âm thanh mà loa phát ra. Độ nhạy của loa lớn thì chỉ cần ampli công suất nhỏ để đáp ứng và ngược lại.
- Công suất loa (W): cho biết độ lớn âm lượng của loa.
- Tần số: thể hiện khả năng tái tạo âm thanh của loa thuộc dải tần tương ứng.
- Trở kháng: thể hiện giá trị điện trở của loa. Điện trở càng lớn thì loa vận hành sẽ ổn định và kết hợp được ampli hiệu quả hơn.
Các loại độ loa ô tô thường tập trung vào các loại sau:
- Độ loa treble ô tô cải thiện các dải âm ở tần số cao
- Độ loa cánh cửa ô tô (loa mid) cải thiện các dải âm ở tần số trung
- Độ loa bass ô tô cải thiện các dải âm ở tần số thấp
Phân loại loa ô tô theo tần số âm thanh
Nếu phân loại theo tần số âm thanh , loa ô tô có 3 loại:
- Loa bass, tương ứng với dải tần số từ 20 Hz - 500 Hz.
- Loa mid, tương ứng với dải tần số từ 500 Hz - 6.000 Hz.
- Loa treble, tương ứng với dản tần số từ 6.000 Hz - 20.000 Hz.
Trong đó, âm bass được thể hiện với các nhạc cụ như trống, guitar bass….Tiếng bass tiêu chuẩn được đánh giá là sâu, căng, tròn và có lực. Ngược lại, bass dở sẽ ù, nặng nề, mỏng, ngắn và thiếu lực.
Âm mid là dải âm phổ biến nhất trong tự nhiên (giọng nói con người, tiếng sóng biển, tiếng kêu của đa số loài động vật…), đôi tai chúng ta nhạy cảm nhất và cũng đánh giá chính xác nhất ở dải tần số này. Âm Mid được coi là tốt khi có sự rõ ràng, chi tiết và trong trẻo.
Âm treble là tiếng leng keng, tí tách của nhạc cụ kim loại phối khí trong bản nhạc. Nếu như âm bass là xương sống dẫn nhịp cho 1 bản nhạc, âm trung là cái hồn thì âm treble tốt sẽ tạo nên độ chi tiết, sinh động và tạo điểm nhấn quyết định đến chất lượng âm thanh.
Tần số càng cao thì cần màng loa dao động càng nhanh. Muốn màng loa dao động càng nhanh thì kính thước của màng loa phải càng nhỏ. Vì vậy, loa treble đáp ứng dải tần cao nhất nên có kích thước nhỏ nhất. Loa bass có dải tần thấp nhất nên kích thước lớn nhất.
Phân loại loa ô tô theo cấu tạo
Nếu phân loại theo cấu tạo, loa ô tô có 2 loại:
- Loa ô tô đồng trục (coaxial): các loa được lắp trên cùng 1 trục.
- Loa ô tô thành phần (component): các loa tách rời và có thêm bộ phân tần.
*Loa ô tô đồng trục
*Loa ô tô phân tần
Hệ thống loa ô tô nguyên bản có gì?
Hệ thống loa nguyên bản sẽ tùy thuộc vào từng phân khúc xe, từ phổ thông đến cao cấp.
Cụ thể, với các dòng xe phổ thông dưới 1,3 tỷ:
- Phân khúc hạng B, C như Toyota Vios, Hyundai Accent, Honda Civic, Hyundai Elantra trang bị 4 - 6 loa, gồm 4 loa cánh cửa và 2 loa treble.
- Phân khúc hạng A như Kia Morning, Hyundai i10 hay Vinfast Fadil thường trang bị 2 loa cánh cửa trước, hoặc 4 loa cánh cửa.
- Phân khúc hạng D như Mazda 6, Vinfast LUX A...trang bị 8 loa, gồm 4 loa cánh cửa và 4 loa trelbe.
Loa cánh cửa trên các xe phổ thông thường có đường kính 6,5-inch, nam châm mỏng, công suất RMS 25W. Loa treble có kích thước nhỏ hơn, đường kính khoảng 2-inch, bố trí ở cột A hoặc trên táp-lô xe. Nhìn chung, xe ô tô giá dưới 1,3 tỷ đồng thì hệ thống âm thanh trên ô tô chỉ ở mức trung bình, đủ nghe. Nếu muốn trải nghiệm âm thanh loa ô tô hay, các dải tần rõ ràng, nhất là dải Bass trầm hay Treble cao thì khó có thể đạt được.
Trong khi đó, các dòng xe cao cấp như Mercedes-Benz, BMW hay Audi thường kết hợp với các thương hiệu âm thanh nổi tiếng như Burmester, Bose hay B&O để lắp đặt loa ô tô. Các hệ thống âm thanh này có nhiều tùy chọn, từ 13, 16 đến 26 loa. Đặc biệt, các loa được bố trí ở nhiều vị trí khác nhau trong xe để tạo hiệu ứng âm thanh vòm.
*Loa ô tô nguyên bản
Có nên độ loa ô tô?
Những lúc lái xe là khoảng thời gian hiếm hoi mà bạn có thể thư giãn trong ngày. Một hệ thống âm thanh chất lượng trên xe sẽ giúp bạn thoải mái đầu đọc, giảm bớt căng thẳng sau một ngày làm việc mệt mỏi. Còn nếu đi chơi xa, hệ thống âm thanh chất lượng sẽ khuấy động bầu không khí, giúp mọi người hào hứng hơn.
Như đã nói ở trên, hệ thống âm thanh trên các dòng xe phổ thông dưới 1,3 tỷ chỉ ở mức bình thường. Hệ thống loa đơn giản, chỉ 4 - 6 loa, không có bộ phân tần chia tần số, thiếu loa sub. Chất lượng âm thanh đầu ra không rõ ràng, tách bạch, không thể hiện đúng được âm hưởng bài hát. Vì vậy, nhiều người quyết định độ loa ô tô để cải thiện chất lượng âm thanh tốt hơn.
Các kiểu độ loa ô tô
1. Độ loa treble ô tô
Các dòng xe phổ thông thường có 2 loa treble lắp ở cột A, ốp chân gương hoặc phía trên taplo xe. Loa treble phụ trách dải tần số cao, là tiếng leng keng, tí tách của nhạc cụ kim loại phối khí trong bản nhạc. Đây là dải tần số quyết định độ chi tiết, đặc sắc của bài nhạc. Vì vậy, những người chơi với mức đầu tư tiết kiệm, muốn cải thiện âm thanh thường thay cặp loa treble. Chi phí cho độ loa treb ô tô từ 2 triệu/cặp.
2. Độ loa bass ô tô
Loa sub cho xe hơi nên chọn loại nào cho âm trầm tốt mà giá hợp lý? Hiện có rất nhiều loại loa sub xe hơi, kể cả những loại sub ô tô giá rẻ. Tuy nhiên mọi người thường lắp thêm loa sub điện ô tô lắp gầm ghế cho các cấu hình độ âm thanh cơ bản.
Lắp thêm loa sub điện là cách cơ bản nhất được nhiều người áp dụng để nâng cấp âm thanh xe hơi. Loa sub điện bổ sung dải âm trầm (bass) - “xương sườn” của mỗi bài nhạc và cũng là chất âm dễ nhận biết nhất. Giải pháp lắp loa sub điện phù hợp với nhu cầu thường xuyên nghe nhạc edm, nhạc remix.
Loa sub điện được thiết kế dạng thùng, tích hợp sẵn ampli công suất nhỏ bên trong, thường lắp dưới ghế phụ hoặc đặt sau cốp, khoang hành lý. Giá hoàn thiện độ loa sub điện ô tô chính hãng dao động từ 5,5 - 8 triệu đồng. Một số thương hiệu loa sub điện được ưa chuộng là DLS ACW10, DR10A, Focal, Awave, Nakamichi, Hertz, Helix.
3. Độ loa cánh ô tô
Nâng cấp loa cánh cửa phù hợp với gu nghe nhạc đa dạng, từ nhạc pop, ballad đến bolero. Loa độ được các thương hiệu âm thanh sản xuất có nam châm lớn hơn, chất liệu màng loa tốt hơn để cải thiện khả năng dao động, từ đó tạo nên chất âm khác biệt. Ngoài ra, loa độ còn có thiết bị phân tần, chia các dải tần số ra các vị trí loa tương ứng. Dải treble cho loa treble. Dải bass cho loa bass. Một cặp loa độ cơ bản có giá từ 4 - 5 triệu đồng/cặp.
Một lưu ý nhỏ là khi độ loa cánh cửa ô tô có công suất lớn hơn nhiều loa nguyên bản, bạn cần thêm ampli để kéo công suất. Ví dụ, loa nguyên bản công suất 25W, loa độ công suất 100W. Bạn cần có 1 ampli công suất tối thiểu 75W/kênh để kéo loa cánh. Nếu không có ampli kéo, âm thanh sẽ bị méo, rè khi nghe ở mức âm lượng cao.
4. Độ cấu hình âm thanh xe hơi đầy đủ
Một cấu hình âm thanh đầy đủ sẽ gồm các thiết bị: đầu phát, ampli cho xe hơi, loa cánh cửa, loa sub (sub điện hoặc sub hơi), bộ xử lý tín hiệu âm thanh DSP (Digital Sound Processor) và cách âm chống ồn. Người chơi sẽ dựa vào gu nhạc mình hay nghe, không gian của xe để ghép nối từng thiết bị phù hợp. Vì vậy, khi độ cấu hình âm thanh đầy đủ, người chơi sẽ tối ưu được trải nghiệm âm thanh theo sở thích bản thân.
Kinh nghiệm nâng cấp âm thanh xe hơi
Độ loa ô tô yêu cầu cao về kĩ thuật và thẩm mỹ. Vì vậy, bạn hãy nắm chắc các lưu ý sau để có một bộ loa ô tô ưng ý nhất:
- Chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu và chi phí cá nhân
Không chạy theo số đông. Hãy xác định rõ nhu cầu của bản thân (phục vụ bản thân, gia đình), gu nhạc thường nghe và mức chi phí sẵn sàng bỏ ra để nâng cấp. Đặc biệt. hãy chọn những sản phẩm phù hợp với thiết kế, cấu tạo của xe
- Chọn sản phẩm chính hãng, rõ nguồn gốc
Loa ô tô, đầu phát ô tô, âm ly ô tô, cách âm ô tô...chính hãng sẽ cho chất lượng tốt nhất. Gíup bạn tiết keiẹm thời gian.
- Nghe thử trước khi quyết định
Hãy đến các cửa hàng có sẵn phòng nghe thử và xe demo âm thanh. Việc nghe thử trong phòng test và xe demo giúp bạn cảm nhận rõ hơn chất lượng của bộ loa, đầu phát, ampli mà mình muốn nâng cấp.
- Chọn những cơ sở thi công đúng kỹ thuật
Sử dụng các phụ kiện, thiết bị chuyên cho âm thanh xe hơi như cầu chì, dây tín hiệu, dây nguồn....
- Không nên chọn mua loa ô tô cũ hàng bãi kém chất lượng, loa giá rẻ quá cũng không thể có chất lượng tốt
Xem thêm: 05 bước để nâng cấp hệ thống âm thanh trên ô tô của bạn tiết kiệm nhất
Độ loa ô tô nào tốt?
Hiện tại có rất nhiều thương hiệu âm thanh xe hơi gia nhập thị trường Việt Nam. Trước đây mọi người thường quen thuộc với một số thương hiệu như: độ loa jbl, độ loa burmester, độ loa mark levinson, độ loa bose,...Mỗi thương hiệu đều có những thế mạnh riêng, định vị ở từng phân khúc khác nhau và phục vụ những tệp khách hàng riêng. Đặc điểm chung của các thương hiệu này là đều đa dạng về sản phẩm, mong muốn mang đến cho khách hàng nhiều trải nghiệm và lựa chọn. Sau đây là một số thương hiệu âm thanh xe hơi đang được nhiều người tin dùng và đánh giá cao:
Độ loa ô tô DLS Thụy Điển
DLS là thương hiệu âm thanh hi-end lâu đời của Thụy Điển (thành lập từ 1970), nổi tiếng với những sản phẩm có chất âm ấm áp với các dải trung cao mềm mại. Từ năm 2009, loa DLS đã được trưng bày và lấy làm dòng tham chiếu tại triển lãm Hi-End VietNam.
Trong âm thanh xe hơi, DLS chuyên sản xuất loa cánh, loa sub hơi, loa sub điện, amplifier và bộ xử lý tín hiệu. Một số sản phẩm biểu đã giành được nhiều cúp tại các giải đấu âm thanh xe hơi EMMA (từ châu Âu đến châu Á) là DLS UPi36, DLS Nordica 12-inch, DLS CCi4, DLS Cci50...
Độ loa ô tô STEG Ý
Độ loa ô tô Audiocircle - Đức
Audiocircle là thương hiệu âm thanh xe hơi cao cấp của Đức, tham gia lĩnh vực âm thanh xe hơi cao cấp từ năm 1980. Audiocircle được giới chơi âm thanh Audiophile đánh giá rất cao về chất lượng dẫn đầu phân khúc.
Audiocircle còn được dử dụng làm hệ thống loa chính trong các cấu hình âm thanh dự thi EMMA trong đó có Malaysia, Indonesia, Thailand, VietNam,...
Một số dòng xe ô tô hay độ loa hiện nay
Độ loa cho xpander, lắp loa sub cho xe vios, lắp thêm loa treble cho honda city, thay thế loa bose trên cx5, lắp loa cánh xe i10, độ loa kia morning,...cải thiện rất nhiều so với âm thanh nguyên bản.
Độ loa ô tô tại Hệ thống OtoPro
*Phòng nghe thử âm thanh tại OtoPro
*Xe demo nghe thử âm thanh tại OtoPro
Hãy tham gia các nhóm cộng đồng của OtoPro tại:
- Đăng ký theo dõi kênh TikTok vu.caraudio
- Đăng ký theo dõi kênh YouTube OtoPro Car Audio về âm thanh xe hơi
- Đăng ký theo dõi kênh YouTube OtoPro tổng hợp đồ chơi xe hơi
- Like fanpage OtoPro Car Audio Tuning
- Tham gia group facebook chia sẻ thảo luận về âm thanh xe hơi